[Onderzoek] Racisme en cultural appropriation in Nederlandse pretparken [case]
Racisme in de Efeteling? Meerdere malen deze maand kwam het attractiepark Efteling in Kaatsheuvel in opspraak. Het attractiepark werd beticht van vermeende discriminatie. De actiegroep Stop Oppressive Stereotypes beschuldigt de Efteling op Facebook van racisme. Ze vinden de stereotyperingen van Afrikaanse kannibalen en bosjesmannen kwetsend. In een brief aan het sprookjespark protesteert de Facebook-groep Stop Oppressive Stereotypes (SOS) tegen de attracties Carnaval Festival en Monsieur Cannibale. Laatstgenoemde attractie draait om een Afrikaanse kannibaal met een lepel door zijn neusgaten, tussen draaiende kookpotten. Cultural appropriation is de term die naar voren komt in de discussie rondom het attractiepark. Had Efteling dit kunnen zien aankomen? We bekeken in hoeverre Efteling het afgelopen half jaar geassocieerd werd met racisme.
Discussie Efteling racisme woedde al eerder
Begin januari 2016 – net nadat de Zwarte Pieten discussie was gaan liggen – begonnen diverse mensen zich te focussen op Efteling na een artikel op nieuwssite Vice.com. In het artikel noemt journalist Jan Hoek dezelfde attracties al racistisch: “In Carnaval Festival maak je bijvoorbeeld een reis langs alle landen van de wereld, en in elk land hebben ze flink hun best gedaan om de bewoners zo stereotiep mogelijk neer te zetten. Bij ‘het land’ dat Afrika moet voorstellen leer je bijvoorbeeld dat ze daar allemaal rieten rokjes dragen, botjes door hun neus hebben, en samen leven met gigantische apen.”
De discussie woedt minder heftig dan deze maand, maar de conversatie komt los. Hoek lijkt echter geen steun uit de samenleving te krijgen en betrokkenen kiezen de kant van Efteling in deze case. Rond deze tijd blijkt dat ook raadsleden het nieuws delen en zich uiten in de case.
Buzzcapture heeft onder andere alle raadsleden, journalisten en kabinet en kamerleden geïdentificeerd en op deze manier zijn klanten direct op de hoogte van wat influencers zoals kabinet en kamerleden zeggen over een branche, onderwerp of merk.
Zo stelt raadslid Ellen van Helden uit Waddinxveen dat “We nu echt te ver gaan”. De algemene tendens komt overeen met de berichtgeving van influencers. Mensen stellen dat ze de discussie over racisme te ver gezocht en vermoeiend vinden.
Bovenstaand het volume van alle uitingen rondom de Efteling. De duidelijke piek in volume. Van de piek in volume brachten we middels data-onderzoek opnieuw journalisten, raadsleden en kabinet en kamerleden in beeld. Maar liefst 52 van deze stakeholders bemoeiden zich met het issue. Zelfs Wilders doet uitspraken en stelt op Zoomin TV dat de activisten zich bezig zouden moeten houden met andere zaken. De uitspraak van Wilder doet de achterban van PVV verder ontwaken.
Efteling reageert en nodigt de actiegroep uit te komen kijken in het park. Op deze manier heeft het attractiepark een statement genomen in de discussie en lijkt zich terug te trekken. “Beste, De Efteling biedt een onbezorgd dagje uit voor iedereen, ongeacht bijvoorbeeld leeftijd, religie en politieke over seksuele voorkeur, etc. De Efteling mengt zich niet in politieke discussies en we zien daarom geen reden hier een standpunt in aan te nemen. Verder past De Efteling de Nederlandse we- en regelgeving toe, mits dit aansluit bij de situatie. Wij maken in De Efteling uitvergrotingen van karakters uit verhalen in ons park, we generaliseren niet maar beelden alleen deze karakters uit. We zeggen ook niet dat alle stiefmoeders slecht zijn (Sneeuwwitje) of dat alle mensen met obesitas veel papier eten (Holle Bolle Gijs).”
PVV aanhangers grijpen de discussie aan om van zich te laten horen. Ook de aanhangers van de actiegroep laten het hier niet bij. Het lijkt beide partijen inmiddels niet meer om Efteling te gaan, maar de discussie in het algemeen. De actiegroep SOS heeft inmiddels een filmpje online gezet waarin zij stellen dat ze het hier niet bij laten. Inmiddels heeft het filmpje meer dan 100.000 views op Youtube. De discussie is nog lang niet ten einde.
Racisme in andere pretparken
Gezien de discussie rondom discriminatie al langer woedde rondom de Efteling, is gekeken of dit issue ook speelt in de andere grote Nederlandse pretparken. Dit bleek niet het geval. We keken naar Efteling, Drievliet, Drouwenerzand, Hellendoorn, Juliana Toren, Plopsa, Slagharen, Toverland en Walibi.
900 berichten over zorgen veiligheid in pretparken
Welke topics zijn dan wel belangrijk voor de Nederlandse pretparken. We onderscheiden zes belangrijke topics: prijs, vakantie, parkeren, wachttijden, drukte en veiligheid. Opvallend is dat prijs het belangrijkste thema is waar over gepraat wordt in relatie tot de Nederlandse pretparken. Ook veiligheid bleek voor bijna 1.000 mensen belangrijk onderwerp in de conversatie over de Nederlandse pretparken te zijn. Opnieuw werden hierin Efteling, Drievliet, Drouwenerzand, Hellendoorn, Juliana Toren, Plopsa, Slagharen, Toverland en Walibi.
Benieuwd naar meer data insights rondom crisis of pretparken? De discussie over Nederlandse pretparken en racisme lijkt nog lang niet voorbij. Buzzcapture slaat actief alle relevante data rondom issues als racisme en leisure op om deze in kaart te brengen en analyses uit te draaien.
Dit artikel is geschreven door Kevin, Content Strateeg